بررسی سرولو‍یکی و مولکولی ویروس نکروز ساقه داوودی بر روی گیاهان زینتی و گوجه فرنگی در استان خراسان رضوی، شمالی و استان مرکزی

ویروس نکروز ساقه داوودی (chrysanthemum stem necrosis virus) یک ویروس rna دار متعلق به جنس tospovirus و خانواده bunyaviridae می باشد. علائم ویروس روی گیاهان میزبان از علائم سایر ویروسهای این جنس مثل tomato spotted wilt virus قابل تفکیک نیست. علائم روی هر میزبان متفاوت است و می تواند به سرعت تشدید گردد. به منظور بررسی این ویروس نمونه برداری از گلخانه های استان های خراسان رضوی( مشهد و چناران) و مرکزی(محلات) و همچنین مزارع گوجه فرنگی استانهای خراسان رضوی و شمالی(مشهد، چناران، نیشابور، سبزوار، تربت جام، فریمان، نصرآباد) انجام شد. نمونه های مشکوک و دارای علائم (لکه های کلروز و نکروز، لکه حلقوی، موزائیک شدید تا خفیف و نکروز ساقه) جمع آوری و در شرایط مناسب به آزمایشگاه انتقال داده شد. سپس با آزمون سرولوژیکی داس الایزا نمونه های آلوده به این ویروس شناسایی گردید. به دلیل شباهت سرولوژیک برخی ویروس ها در جنس توسپوویروس و به منظور جلوگیری از خطای آزمایش و تایید آلودگی، با استفاده از آزمون مولکولی rt-pcr با کمک آغازگرهای اختصاصی ، قطعه dna در محدوده مورد نظر (bp384) موبوط به ژن پروتئین پوششی این ویروس تکثیر گردید که با نتایج سایر منابع یکسان می باشد.همچنین جهت نگهداری ویروس و مشاهده علائم ویروس، از 3 گونه گیاه محک مختلف استفاده شده و علائم ایجاد شده بر روی هر گیاه ثبت گردید. در دو گونه nicotiana clevelandii و nicotiana glutinosa علایم سیستمیک دیده نشد و فقط لکه های موضعی نکروزه مشاهده گردید ولی در گونه datura stramonium ویروس در گیاه سیستمک شده و در نهایت مرگ گیاه را به دنبال داشت.